Wat salie graag, voor van alles goed

Ondanks dat het nu toch al heel lekker weer aan het worden is, heb je soms ineens van die dagen dat je je niet echt lekker voelt. Beetje keelpijn, sloom. De energie wordt gewoon opgeslokt. Deze weken staat er dan ook veel op de agenda. De moestuin vraagt veel aandacht. Ik bereid een wandeling en een kookworkshop wilde planten voor en dan hebben we natuurlijk ook nog de voorbereiding voor het concert van komend weekend naast alle andere dagelijkse bezigheden op een kleine boerderij met een verbouwing onderhanden. Niet zo gek dat de energie je dan soms even in de steek laat. Nou even een lekker blogje schrijven hoe dit op te lossen. Heb ik gelijk even rust.

Zoals gezegd vraagt op dit moment het koor veel aandacht. Ons koor is best groot, 45 personen, en bijzonder genoeg ook nog goed gemengd qua stemmen en nationaliteiten. Er is geen stemgroep die overheerst. Dit jaar staat er veel Engels op het programma. En als er 1 taal is waar deze Franse koorleden niet van houden dan is het wel Engels. Ze weten dat de uitspraak vaak tot een glimlach leidt. Ik heb dan wel een beetje leedvermaak, want ze lachen ook vaak om onze uitspraak van het Frans. En één lied "fly me to the moon" is wel het toppunt van ergernis. Het lijkt wel of ze dan ook niet bereid zijn om extra aandacht te geven aan wat lastige noten. Dus tot vervelens toe oefenen we dit lied dan ook, en een aantal van ons is nu op het punt dat als het nog niet lukt bij de generale repetitie, we gaan staken. Dan maar niet dit lied op het concert dat trouwens voor een groot deel uit stukken van Purcel (Funeral of queen Mary) en Schutz (sumite psalmum) bestaat. Niet altijd makkelijk. Maar ook aan the drunken sailor wordt niet voorbij gegaan. Dat is trouwens ook al een klein strijdpuntje: want mag je een dergelijk lied wel zingen in een kerk? Heerlijk die Franse discussies. En zoals het in Frankrijk hoort: de chef bepaalt.

Al met al toch wat extra energie nodig de komende dagen en zeker om die opkomende keelpijn te beheersen. En wat kun je dan het beste drinken volgens de lokale bevolking, nee geen petit ballon, maar salie-thee! De lijst met gebruikstoepassingen is groot, maar het ondersteunt zo'n beetje het gehele lijf. Alleen voor hen die de borst geven: niet drinken, want dan stopt de melkproductie.
Op de concertdag zelf neemt bijna ieder koorlid wel een tijmthee mee. Goed voor de keel. Ik doe er dan lekker wat rum in, zingt heerlijk soepel.

Wat heb je nodig voor saliethee:
20 gram salieblaadjes en eventueel bloemen erbij is ook prima. Dit is goed voor 1 liter kokend water. 10 minuten laten trekken en 3 kopjes per dag drinken. De rest in de koelkast zetten voor de volgende dagen (genoeg voor 4-5 dagen). Als je het per kopje wilt zetten: 1 tl per kopje.

Het beste is de salvia officinales, maar salvia pratensis en salvia sclarea hebben dezelfde eigenschappen, mogelijk in iets mindere gradatie. En dames opgelet. Salie is echt een hormoonplant. Ook bij gebrek aan libido te nemen.....

Wist je dat de salvia sclarea ook wel Muskateller Salbel heet, omdat men vroeger samen met de vlier de Rijnwijnen hiermee een muskaatparfum gaf.
Ook werd/wordt salie die men verbrandt op gloeiende kooltjes gebruikt om zalen waar ernstige zieken hebben gelegen te ontsmetten (zegt dr. Valnet)
En er bestaat ook een Provencaalse soep aïgo-bouido die met salie wordt gemaakt.
Hier voor het concert nog maar even een bordje van eten.

Berenklauw echt niet zo eng, met kennis van zaken

Zodra het woord berenklauw valt zie je altijd verschrikte gezichten en uitroepen als: die is toch giftig? Ja en nee. Ik heb het over de inheemse berenklauw (heracleum sphondylium) die tot 1.50 meter hoog wordt. En verwar hem zeker niet met de Kaukasische (reuzen-)berenklauw (heracleum mantegazzianum). Die vaak heel hoog wordt en bij het minste contact al blaren kan geven! Weet sowieso goed bij deze plant wat je oogst. Vooral als je hem jong wilt eten met welke plant je te maken heeft, want hij behoort tot een plantenfamilie met nogal giftige neefjes. Sommige mensen kunnen bij het plukken wel een huidreactie krijgen door een combinatie van het plantvocht en het zonlicht. Ben je niet zeker of jij daar gevoelig voor bent gebruik dan handschoenen bij het oogsten.

Hier in Frankrijk noemen ze deze grote plant ook la patte d'ours of herbe à lapin (want de konijnen lusten dit ook graag) of Berce. De naam Berce komt uit het Pools “Bartszcz”. Dat zou daar een gefermenteerd drankje zijn die gemaakt is van de bladeren en de zaden. De zaden werden ook gebruikt om bier smaak te geven. En Napoleon zou op slag verliefd geworden zijn op de Poolse dame die hem een berenklauwgerecht voorzette, maar over de mogelijke andere reden hiervan lees je verderop meer. De smaak doet denken aan bleekselderij, rabarber en komkommer.

De berenklauw groeit overvloedig, vaak op vochtige plekken en eigenlijk kun je alles van deze plant gebruiken. Of het waar is of niet, maar men beweert dat de wortels en zaden van de berenklauw als afrodisiacum , voor de mannen dan, te gebruiken zijn, want er is een stof gevonden in met name de wortel die dicht tegen testosteron aanligt. Denk nog even aan Napoleon. En volgens Daniel Zenner heeft het ook de zelfde regeneratieve eigenschappen als ginseng. Toch vind ik deze plant (nog) niet terug in mijn medicinale boeken. Dus dat lijkt me iets om nog eens nader te onderzoeken.

Voorlopig eet ik deze genereuze plant bijna het hele jaar door.

Op dit moment als de bladeren nog niet te groot zijn, en het liefst net ontvouwen zijn, gebruik ik ze als gekookte groente of zoals onderstaand in een heerlijk, bijzonder toetje: nougat glacé à la berce Het is gebaseerd op een recept van Yves Metzger. De hoeveelheid is voor ca. 8 personen. Ik heb ze in grote scones-vormen gedaan, maar in een cakevorm kan ook. In siliconen kun je het makkelijk eruit halen. In andere vormen enkele seconden in warm water dompelen en dan eruit halen.

Wat heb je verder nodig:

100 gram vrij jonge (net ontvouwen) bladeren van de inheemse berenklauw

40 gram gekonfijte sinaasappelschil in blokjes gesneden

½ liter crème fraîche, losgeklopt (of opgeklopte slagroom)

200 gram fijne suiker

6 eiwitten

40 gram geroosterde, gehakte hazelnoten

berenklauw toetje

Hoe maak je het:

De bladeren van de berenklauw even wassen. Daarna ca. 30 seconden in kokend water blancheren. Of als ze als iets ouder zijn, wat langer. Afgieten, laten afkoelen en dan in een keukenmachine goed pureren.

In een kom de eiwitten opkloppen en de suiker gefaseerd toevoegen.

De crème fraîche, de hazelnoten, de sinaasappelconfit en de puree toevoegen.

Dit in een vorm doen die ook de vriezer in kan. Het moet hier zeker 12 uur in staan. Dat is handig voor als je een etentje de dag erna hebt.

Je kunt het op diverse manieren serveren. Maak een saus met sinaasappelsap en wat zaden van deze plant en een blad van de berenklauw en breng op smaak naar wens met suiker/honing etc. Of je geeft er een saus bij die gemaakt is van jonge dennentopjes met honing en amandelmeel. Of eenvoudig met een gekonfijt seringenbloemetje of met een taart van het seizoen. Zoals op dit moment de vlierbloesem-appel. Ik geef binnenkort van deze mogelijkheden ook een recept hier.

Ik hoop dat de berenklauw met dit recept. een beetje van zijn enge imago afkomt.

Wil je ook koken met planten uit de natuur? Kijk dan op Cuisine d'Amis Bourgogne